查看原文
其他

美馔新语(音频)| 苏麦耶:新疆特色美食抓饭(新疆喀什疏附维吾尔语)

甘于恩 语言资源快讯 2020-01-18



写在前面

俗话说:“民以食为天。”对于中国人来说,食物不仅是营养的补充,更是对生活的美好追求。


而中国幅员辽阔,56个民族地域分布、文化传统各异,饮食文化更是特色鲜明。藏族的酥油茶、黎族的竹筒饭、蒙古族的烤全羊、裕固族的烧壳子……这些美味佳肴,齿颊留香,让人回味无穷。


这不,标准吃货【语言资源快讯】开设新栏目「美馔新语」,正准备带大家走遍神州,品尝各族美食呢!


美馔,美味也;新语,少数民族语言新栏目也。「美馔新语」将从这个冬天开始,陪大家在不同的珍馐美馔中,更好地了解我国丰富的语言、多样的文化。


来,新的美味已经开始酝酿,客官这边请!今儿个先来尝尝新疆特色美食——抓饭!


(注:正文中,黑色为普通话,红色为维语



新疆特色美食抓饭

شىنجاڭنىڭ ئالاھىدە تائامى- پولۇ


大家好,我叫苏麦耶,维吾尔族女孩。我出生在美丽的新疆。新疆是一个多民族聚居的地区,共有47个民族成份。在民族大融合下,新疆的美食种类繁多,今天给大家来介绍新疆特色美食抓饭。

كۆپچىلىكياخشىمۇسىلەر ! مېنىڭ ئىسمىم سۈمەييە ،قىز ،ئۇيغۇر .مەن گۈزەل شىنجاڭدا تۇغۇلغان .شىنجاڭ كۆپ مىللەت ئولتۇراقلاشقان رايۇن بولۇپ، شىنجاڭدا جەمئىي  47 مىللەت بار.ھەر قايسى مىللەتلەرنىڭ چوڭ يۇغۇرۇلۇشىئاستىدا ، شىنجاڭ  تائاملىرىنىڭ تۈرىناھايىتى كۆپەيگەن.بۈگۈن مەن كۆپچىلىككە شىنجاڭنىڭ ئالاھىدە تائامى پولۇنىتونۇشتۇرۇپ ئۆتمەكچىمەن .

   

关于抓饭有一段动人的传说,相传在一千多年前,有个叫阿布拉的医生,在他晚年的时候,身体很虚弱,吃了很多药也无济于事,后来他研制出了一种饭,进行了食疗。这种饭色香味俱全,很能引起人们的食欲,于是他早晚各吃一小碗,半个月后,身体竟然渐渐地恢复了健康。周围的人都非常的惊奇,以为他吃了什么灵丹妙药。于是,阿布拉医生就把这种饭的“药方”传给了大家,一传十,十传百,便成为了现在的维吾尔族人普遍吃的抓饭。

   پولۇ ھەققىدە  مۇنداق بىر تەسىرلىك رىۋايەت بار .رىۋايەتقىلىنىشىچە، مىڭ يىللار ئىلگىرى ، ئابلا دوختۇر دەپ بىر كىشى ئۆتكەن  بولۇپ ، ھاياتىنىڭ ئاخىرقى يىللىرى تېنى بەكئاجىزلاپ ، نۇرغۇن دورىلارنى يېگەن بولسىمۇ كار قىلماپتۇ ، شۇنىڭ بىلەن ئۇ ئاخىرىبىر تاماقىنى تەتقىق قىلىپ چىقىپ ، تاماق ئارقىلىق داۋالىنىپتۇ .بۇ خىل تاماقتارەڭ، تەم، پۇراق ھەممىسى تەل بولۇپ، كىشىنىڭ ئىشتىھاسىنى ئاچىدىكەن، شۇنىڭ بىلەنئۇ ئەتىگەن كەچتە بىر پىيالىدىن پولۇ يەپتۇ، يېرىم ئايدىن كېيىن ئويلىمىغان يەردىنسالامەتلىكى ئاستا-ئاستا ئەسلىگە كەپتۇ. ئەتراپتىكىلەر بۇنىڭدىن ئىنتايىن ھەيرانبولۇپ، ئۇ بىرەر خاسىيەتلىك دورا يىگەن ئوخشايدۇ دەپ قاپتۇ. شۇنىڭ بىلەن ئابلا دوختۇربۇ تاماقنىڭ «رىتسىپى» نى كۆپچىلىككە ئېيتىپ بېرىپتۇ، بىرى ئونغا، ئونى يۈزگەتارقىتىپ، ھازىر  ئۇيغۇرلارنىڭ ھەممىسىياقتۇرۇپ يەيدىغان پولۇ بارلىققا كەپتۇ.


这个传说是否真实,我们且不去考究,但抓饭是一种营养十分丰富的食品,却是真的。

 بۇ رىۋايەتنىڭ راست يالغانلىقىنى قويۇپتۇرايلى، ئەمما پولۇنىڭ ئوزۇقلۇق ناھايىتى مول بىر خىل تائام ئىكەنلىكىھەقىقەت. 


让我们一起看看抓饭里面都有什么,是怎么做出来的。

  پولۇدا نېمىلەر بار، ئۇ قانداق ئېتىلىدۇ، بىزبىرلىكتە كۆرۈپ باقايلى.



材料:



羊肉,胡萝卜,大米,洋葱,葡萄干,油,盐等。


01

步骤一

把大米洗好,待用。

خۇرچلىرى: قوي گۆشى، سەۋزە، گۈرۈچ، پىياز، يېمىش،ماي، تۇز قاتارلىقلار.

بىرىنچى باسقۇچ: گۈرۈچنى يۇيۇپ تەييار قىلىۋالىمىز.



02

步骤二

把羊肉切成3厘米左右的方块(切法不唯一)不能太小,胡萝卜和洋葱切条备用。

ئىككىنچى باسقۇچ: قوي گۆشىنى ئۈچ سانتىمىتىرئەتراپىدا چاسىلاپ توغرايمىز،(توغراش ئۇسۇلى ھەر خىل) بەك كىچىك بولۇپ كەتمەسلىكىكېرەك، سەۋزە ۋە پىيازنى قەلەم قىلىۋالىمىز.



03

步骤三

锅底放油,等油完全地加热后,把羊肉放进去翻炒。

ئۈچىنچى باسقۇچ: قازانغا ماي قۇيۇپ، ماي تولۇققىزىغاندىن كېيىن گۆشنى سېلىپ قورۇيمىز.  

 



04

步骤四

加入洋葱丝继续炒。

تۆتىنچى باسقۇچ: پىيازنى سېلىپ داۋاملىق قورۇيمىز.

 

 


05

步骤五

加入胡萝卜翻炒,这时要放一点盐,有利于胡萝卜变软。这时候在锅里加入水,水不要加的太多,也不要太少,刚好能让羊肉浸到水即可。加盖,中火烧开20分钟左右,煮到羊肉七八成熟就行。

بەشىنجى باسقۇچ: سەۋزە قەلەمچىسىنى قازانغا  سېلىپ, ئۈستىگە  ئازراق تۇز سېلىپ ،سەۋزە يۇمشاق ھالەتكەكەلگۈچە قورۇيمىز .ئاندىن قازانغا مۇۋاپىق مىقداردا سۇ قۇيىمىز .سۇ قوي گۆشىچىلاشقىدەك ھالەتتە بولسا بولدى . قازاننىڭ تۇۋىقىنى يېپىپ ، ئوتتۇرھال ئوتتا 20مىنۇت ئەتراپىدا ،گۆش  يەتتە- سەككىز ئۈلۈشپىشقىچە قاينىتىمىز .

 

06

步骤六

加入洗好的米放在锅里抹平,与锅里的材料均匀搅拌,盖好盖子再煮个半小时左右。

ئالتىنچى باسقۇچ: يۇيۇپ تەييارلانغان گۈرۈچنىقازانغا سېلىپ تەكشى يېيىتىمىز ،

ئاندىن قازاندىكى ماتېرياللار بىلەن ئارىلاشتۇرۇپ،قازاننىڭ ئاغزىنى يېپىپ ،يېرىم سائەت ئەتراپىدا دۈملەيمىز .



饭蒸好了,最后撒上一点干净的葡萄干或杏干,用铲子搅拌均匀,香喷喷的羊肉抓饭就做好了。

تاماق پىشقاندىن كېيىن ،ئەڭ ئاخىرىدا پاكىز يېمىش ياكى ئۆرۈك قېقى   سېپىپ ، كەپكىر بىلەن ئېلىشتۇرساق ،مەززىلىك قوشگۆشى پولۇ تەييار بولىدۇ .


可以吃了,这就是新疆特色美食抓饭的做法。

.يېسەك بولىدۇ ،مانابۇ شىنجاڭنىڭ ئالاھىدەتائامى پولۇنىڭ ئېتىلىش ئۇسۇلى .


羊肉是温补的,多吃对身体有益,冬天也不怕冷;胡萝卜健脾消食、补肝明目、清热解毒,我们很少近视眼大概是我们吃胡萝卜多的原因;洋葱的好处就更不用说了吧。葡萄干或杏干是既增加色彩让人产生食欲,又起到增强口感的作用。

قوي گۆشى ئىسسىقلىق تائام بولۇپ ، پات-پات ئىستىمال قىلغاندا ،بەدەننى قۇۋۋەتلەيدۇ ، قىشتا سوغۇقتىنمۇ قورقمايمىز ؛ سەۋزە تاماقنى سىڭدۈرۈپ ، تالنى ساغلام قىلىدۇ  .جېگەرنى ئاسراپ ، كۆزنى روشەنلەشتۈرىدۇ ،ئىسسىقنى قايتۇرۇپ ، بەدەندىكى زەھەرنى تازىلايدۇ.بىزدە  يىراقىنى كۆرەلمەسلىك كېسەللىكىگەگىرىپتار بولغانلارنىڭ ناھايىتى ئاز  بولۇشىنىڭ سەۋەبى سەۋزىنى كۆپ ئىستىمال قىلىشبىلەن مۇناسىۋەتلىك بولسا كېرەك؛پىيازنىڭ  پايدىلىقلىقىغا تېخىمۇ گەپ كەتمەيدۇ . يېمىش ۋە ئۆرۈكقېقى ھەم تائامغا رەڭ كىرگۈزۈپ ئىشتىھانى قوزغايدۇ، ھەم تاماقنى تېخىمۇ يېيىشلىك قىلىدۇ .


抓饭是我们维吾尔族人最喜欢的美食,每到年节,或者家里有客人,或者有什么好事比如婚礼,早上必须在家里吃抓饭。那时候,家里煮上一大锅羊肉抓饭,放进12种或16种调料,味道特别的好——想起来都流口水啊……

پولۇ- بىز ئۇيغۇرلارنىڭ ئەڭ ياخشى كۆرۈپ يەيدىغان تائاملىرىدىن بىرى ،ھەريىلى بايرامدا ،ئۆيگە مېھمان كەلگەندە ياكى خۇشاللىق كۈنلەردە مەسىلەن : توي بولغاندا ئەتىگىنى چوقۇم ئۆيدە پولۇ يەيمىز .ئۇ چاغدائۆيدە بىر داش قازان پولۇ دۇملىنىدۇ . ئۇنىڭغان 12 خىل ياكى 16 خىل خۇرۇچ سېلىنىدىغان بولۇپ ، تەمى ئىنتايىن ياخشى - - ئويلاپ ئاغزىمغا سېرىق سۇ كېلىپكەتتا ...



抓饭是新疆维吾尔族的美食,也是整个新疆的美食。很多居住在新疆的人都喜欢吃抓饭,大街小巷的抓饭馆,每到就餐时间都人满为患。抓饭馆喜欢用大块的羊肉,没有家里做的那么精致,不过能让客人满意就好。你想要吃,可得趁早哦,否则,一锅两锅卖完就没了,要等下一顿了。

پولۇ – شىنجاڭدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ تائامى ،شۇنداقلاپۇتكۈل شىنجاڭنىڭ تائامى .شىنجاڭدا تۇرىۋاتقان نۇرغۇن كىشىلەر پولۇ يېيىشنى ياخشى كۆرىدۇ ، تاماق يېيىش ۋاقتى بولسىلا چوڭ – كىچىك كوچىلاردىكى پولۇخانىلار داھەمىشە ئادەم  توشۇپ كېتىدۇ.پولۇخانىلاردا گۆشنى چوڭ پارچىلاشقا ئادەتلەنگەن بولۇپ  ،ئۆيدىكىدەك بەك ئىنچىكىلەپ كەتمەيدۇ، لېكىنخېرىدارلارنى رازى قىلالىسىلا بولدى .پولۇ يېيىشنى ئويلىسىڭىز ئالدىنراق بولۇڭ- ھە، بولمىسا ،بىر ئىككى قازان سېتىپ بولسىلا تۈگەيدۇ ،كېيىنكى پىشىشىنى ساقلاشقاتوغرا كېلىدۇ .



我希望我们的美食让大家喜欢,也让大家得益! 

مەن كۆپچىلىكنىڭ تائاملىرىمىزنى ياختۇرۇپ يېيىشىنى،كۆپچىلىككىمۇ مەنپەئەت قىلىشىنى ئۈمىدقىلىمەن.

 

 

 

 

中文文案

苏麦耶·阿布都拉阿吉

15岁,新疆喀什地区疏附县第二中学高一(3)班学生

维语文字和音频

古莱姆拜尔·艾则孜

新疆喀什地区疏附县第二中学维语老师

维语点

新疆喀什疏附

配图

部分源自网络 侵删 




往期精彩推荐


方言与美食(音频)| 陈彩虹:客家美食之凉粉

方言与美食(音频)| 古承红:盐焗鸡(梅县城东镇客家话)

民族之声(音频)| 贵州黔东南苗族歌曲



做语言资源保护公众号不容易,每天更新公众号更不容易,而每天提供新语料尤其不容易。很多读者还没养成打赏习惯,提倡每个月打赏一元钱,积少成多,我们的事业就有希望。谢谢各位!



小编 | 小胡

审核 | 热萨莱提

责编 | 老甘

投稿邮箱:jnufyzx@163.com




扫码关注更多精彩




    您可能也对以下帖子感兴趣

    文章有问题?点此查看未经处理的缓存